Frits Spits had het bij de Taalstaat een tijdje geleden over de opinie-industrie in Nederland.
Een sector van bedrijvigheid die bestaat bij de gratie van meningen.
Peilingen
Voortdurend vragen de media naar meningen van mensen. Het opinie
panel van Een Vandaag op NPO 1 zegt dat 60 % van de Nederlanders dit vindt,
30 % dat bla bla. Een issue dat een hype is, stel de mensen een ja/nee vraag en
hup dit vinden de mensen. Politici zijn deel van dit circus en zeer
gevoelig voor de peiling. “Wat is uw reactie meneer of mevrouw politicus ?”.
Serieus antwoord en zo houdt dit gebeuren zichzelf in stand.
Het erge (gevaar) is dat politiek op deze manier ook een momentopname wordt
die elke dag kan veranderen. Want ja: wat de mensen vinden………..
Als iemand je gewoon in de samenleving vraagt naar je oordeel in een
kwestie en je antwoordt dat je die niet hebt, wordt je aangekeken alsof je acuut in een psychiatrische kliniek moet worden opgenomen.
Door twee gebeurtenissen de laatste maand rees bij mij de vraag wat
de rol van de media in deze is.
1. Bij een surf ongeluk bij Scheveningen kwamen 5 surfers om het leven.
Er was gewaarschuwd voor slecht weer maar dat gebeurt wel vaker.
In de nasleep werd een eigenaar van een surfschool 10 km ten noorden in Noordwijk geïnterviewd.
Deze meneer van Engelse achtergrond werd gevraagd “of hij het verstandig vond dat de surfers toch de zee op waren gegaan ondanks de waarschuwing ?”.
Hij antwoordde: ik zou het niet gedaan hebben.
Hij liet zich niet verleiden een oordeel over anderen uit te spreken. Indien hij dat wel gedaan zou hebben, was er een nieuwsfeit gecreëerd waar de journalist
mee de boer op was gegaan. Deze meneer vindt dit, wat vindt u ?
Bla bla.
2. De demonstratie tegen racisme op de Dam kende een onverwacht hoge opkomst.
En ja ’s-avonds stelde Mariëlle Tweebeeke bij Nieuwsuur de vraag. Hoe had dit kunnen gebeuren, voorkomen kunnen worden en wie is schuldige ?
Schandpaal.
Ook politiek begon het te schuiven. Minister Grapperhaus had in tweede instantie kritiek, de Kamer. De Telegraaf.
Nou begrijp ik wel dat corona moet leiden tot terughoudendheid. Zeker in de fase waarin we langzaam terug gaan naar ‘normaal’ en vele mensen en hulpverleners
offers hebben moeten brengen.
Maar het gaat mij om het gemak waarop oordelen worden gevormd.
Prognoses
De weersverwachting midden vorige week is totaal niet uitgekomen. Het zou een beetje regenen maar het kwam met bakken (gelukkig) naar beneden.
https://www.ed.nl/economie/voorspellingen-komen-nooit-uit-kijk-maar-naar-de-crisis-van-2008~a883b03d/.
Of wat te denken van de prognoses van de PvdA ?
Onder Wouter Bos verloor de partij bij de TK-verkiezingen in 2006 óndanks de prognoses van 55-50 zetels. Het werden er 33.
Bij de laatste verkiezingen voor het Europees Parlement gebeurde het omgekeerde. De PvdA zou op 3 zetels blijven maar werd met 6 zetels verrassend de grootste partij.
Zo is de opkomst bij een demonstratie zeker in het tijdperk van sociale media niet te voorspellen. Verder droegen praktisch alle demonstranten mondkapjes.
Dus vind ik het erg gemakkelijk om Femke Halsema met de wijsheid achteraf
hiervoor ter verantwoording te roepen. En haar te beschadigen.
Wat is het nut ? Een hele hoop gedoe om niks.
We zijn nu inmiddels drie weken verder en er is nu eergister één eerste melding van corona besmetting geconstateerd. Maar het is twijfelachtig of die tot de demonstratie te herleiden is.
Nieuwsgaring is het verkrijgen van nieuws en dat is iets anders als het creëren van nieuws.
Het gaat mij erom welke dynamiek er ontstaat door de manier waarop de media feiten en omstandigheden gaan wegen. Er al snel een oordeel wordt gevormd en wat voor gevolgen dat heeft voor de onderlinge verhoudingen.
Er ontstaan tegenstellingen en polarisatie en ik vind dat dialoog -het woord van Griekse afkomst (letterlijk door taal/woorden) betekent samenspraak- de inzet moet zijn van publieke discussies.
De media hebben hierin een speciale verantwoordelijkheid gezien hun
positie in de samenleving.
Het enige dat je zeker weet is dat je geboren bent en ooit zult sterven. Daartussen is alles onzeker. Een volgende insteek voor een discussie in een praatprogramma zou ik dus wel interessant vinden: hoe gaat u om met onzekerheid ?
Dán krijg je een dialoog. En wezenlijke uitwisseling.
De fantastische pastoor van de kerk waar ik geregeld naartoe ga, zei
in een gesprek dat ik met hem had:
hoe dichter je bij iemand komt, hoe voorzichter je wordt in je oordeel. Je merkt de complexiteit.
Dus verminder de afstand , zou ik zeggen.
En minder opinie-industrie en sociale media. Liefde kent geen kanten.